Doğu Anadolu gibi yüksek platolar ve dağlık bölgelerin geniş yer kapladığı bir bölgede bulunan İl, gerek iklim, gerekse toprak ve bitki örtüsü gibi tabii çevre özellikleri bakımından oldukça farklı özellikler gösterir. Bölge, Aras Nehri’nin birtakım birleşme boğazları ile birbirlerine bağladığı depresyonlardan (çöküntülerden) birisini oluşturur.
Ancak, bu depresyon bölgesi, Aras nehri ve bu nehrin yatağı boyunca geçen Türkiye – Ermenistan sınırı tarafından hemen hemen iki eşit parçaya bölünmüştür. Sınırlarımız dışında kalan Erivan (Revan) ovası ile Iğdır Ovası’nın birlikte oluşturduğu bu depresyon bölgesinin tümüne “Sürmeli çukuru” da denilmektedir. Fakat yörede bu çukurluğun sınırlarımız içerisinde kalan kısmına “Sürmeli Çukuru”, Ermenistan sınırları içerisinde kalan bölümüne ise “Sahat çukuru” adı verilmektedir.